Có thể nói Nhật Bản là một trong những quốc gia trên thế giới có nhiều tôn giáo, các tín ngưỡng, phong tục tập quán có nguồn gốc và có những nét riêng. Có những người một lúc theo hai hoặc ba tôn giáo. Tuy nhiên đạo gốc của Nhật Bản là đạo Shinto hay còn gọi là Thần đạo, là tôn giáo bản địa của người Nhật.
Thần đạo có nghĩa là “con đường của Thần”, tức là các linh hồn hay vị thần hiện diện ở khắp mọi nơi, có nguồn gốc từ quan niệm vật linh của người Nhật cổ. Phát triển với tư cách tôn giáo của cộng đồng, Thần đạo đến nay có khoảng hơn 100 triệu tín đồ, hơn 9 vạn đền thờ, trở thành một tôn giáo quan trọng nhất ở xứ sở hoa anh đào. Thần đạo không hẳn là một tôn giáo theo đúng nghĩa của nó mà là sự tích hợp những tín ngưỡng và nghi lễ thờ cúng các vị thần - Kami.
Kami bao gồm các vật linh thiêng trong thiên nhiên (mặt trời, mặt trăng, gió, sấm sét, núi, sông, đá, cây cối,…) và hồn người chết (tổ tiên Nhật Hoàng, tổ tiên của gia đình, những anh hùng có công với nước). Để hiểu về Shinto thì cần phải hiểu về Kami. Kami là những linh hồn thiêng là những “vị thần” trong Thần đạo. Các Kami mang hình dạng của động vật, thực vật, hồ và những con sông. Các Kami được cho là một số người trần thời xưa chết đi hóa thành, họ được tôn thờ và nhiều gia đình còn có những miếu nhỏ để phục vụ việc thờ cúng này. Nữ thần Amaterasu được cho là Kami nổi tiếng nhất của Thần đạo.
Thần đạo có mối quan hệ rất mật thiết với địa lý và lịch sử của Nhật Bản, chính vì vậy nó có nhiều điểm tương đồng với tính cách của người Nhật. Đây là tôn giáo đã định hình văn hóa Nhật Bản cũng như được chính nền văn hóa Nhật Bản định hình. Một điểm khác của Thần đạo so với các tôn giáo khác là nó không có kinh thư hay kinh thánh, không có các điều răn và không có điều luật để tín đồ phải tuân theo. Nó chỉ có những câu cầu nguyện, những câu khấn cổ là norito hay norii, đã được truyền miệng từ hàng thế kỉ trước. Mặc dù không có những câu giáo điều, những điều buộc người theo đạo phải trung thành làm theo nhưng Thần đạo đem đến những giá trị, chuẩn mực và cách nghĩ mà dần dần thấm sâu vào cuộc sống của người Nhật. Một nhà học giả Nhật viết:"Chính là vì người Nhật thực sự đạo đức trong việc thực hành nên họ không cần đến lý thuyết đạo đức".
Người theo Thần đạo không bao giờ quan tâm đến khái niệm kiếp sau. Họ cầu nguyện về những thứ rõ ràng như cầu nguyện cho được mùa, thực phẩm, hạnh phúc, lợi ích của quốc gia và bày tỏ lời cảm ơn. Thần đạo đề cao sự sạch sẽ và thanh tẩy. Những nơi đặt các ngôi đền thờ Thần đạo thường có dòng nước chảy qua, như sông hay suối. Người Nhật theo Thần đạo cũng không lại gần nơi thờ cúng ở nhà hay nơi công cộng mà lại không tẩy uế trước. Chính vì thế trước mỗi ngôi đền của Thần đạo, mọi người sẽ bắt gặp các máng nước để người đi lễ có thể dùng để rửa tay và xúc miệng. Chỉ sau khi làm cho chính mình trong sạch, người ta mới nghĩ mình đáng được hành lễ tại đền.
Người Nhật không sử dụng hình ảnh của các thần mà sử dụng biểu tượng của các thần. Trên những bàn thờ thần có những bài vị hay những mảnh giấy ghi tên những vị thần mà họ muốn tôn kính. Một ngọn đèn được đốt lên và nếu có thể gia đình đặt hoa cùng một chút rượu vang hay bánh cốm hàng ngày. Những người Thần đạo thường duy trì nghi lễ cầu nguyện ngắn trước bàn thờ thần mỗi ngày.
Đền thờ Thần đạo gọi là Thần xã. Phía ngoài đền thờ có cổng Torii bằng gỗ, thường được sơn màu đỏ son hoặc đỏ cam. Các thần xã thường được xây trên đồi núi, từ dưới leo lên đến nơi rất mỏi chân và mệt, nhưng đó là cách để tỏ lòng thành kính. Đặc biệt thần xã Itsukushima nổi tiếng nằm trên nước được xem là di sản văn hóa quốc gia và được công nhận là di sàn văn hóa thế giới.
Theo truyền thuyết, nữ thần Mặt Trời Amaterasu vì giận dỗi em trai mình đã trốn vào hang núi và không tỏa sáng nữa. Người dân Nhật đã dựng lên một cái sào bằng gỗ, để cho tất cả gà trống đậu lên đó và gáy ầm ĩ. Vì quá tò mò, nữ thần đã hé mắt nhìn qua hang động ánh sáng của mặt trời xuyên qua kẽ hang và người ta tìm thấy chỗ bà ẩn nấp. Cây sào trong câu chuyện chính là phiên bản đầu tiên của Torii, trong tiếng Nhật có nghĩa là nơi chim đậu, hay còn gọi là cổng "điểu cư".
Cấu trúc cơ bản của Torii gồm 2 cột thẳng đứng, 2 thanh ngang đóng sát nhau ở trên đỉnh, phía dưới nữa là 1 thanh ngang, Torii thường được sơn màu đỏ son. Theo truyền thống, Torii được dựng từ gỗ hay đá nhưng hiện nay người ta bắt đầu dung các loại vật liệu khác như thép và thậm chí là thép không gỉ. Theo thần đạo Nhật Bản, bước qua cánh cửa này nghĩa là bước từ chốn trần gian vào nơi linh thiêng. Cổng Torii càng gần chính điện lại càng thêm phần thiêng liêng. Vì tin vào sự linh thiêng của cánh cổng thiền, rất nhiều người thường xuyên bỏ tiền hiến tặng cổng cho đền, chùa. Ngôi đền Fushimi Inari có cả một dãy hành lang bằng cổng Torii xếp liền vào nhau. Mỗi cánh cổng đều có ghi tên người hiến tặng.
Vì Thần đạo mang bản chất Nhật và không ép buộc người ngoại đạo tham gia, nên phần trăm người theo đạo này trên thế giới rất nhỏ và gần như tất cả đều sinh sống ở Nhật. Đây cũng là một điều hay. Vì lẽ đó nên một người chỉ thực sự có được trải nghiệm đúng nhất về nó khi ở Nhật, thể hiện một cách rõ nét đời sống tâm linh của người Nhật.
Chú ý: Việc đăng lại bài viết trên ở website hoặc các phương tiện truyền thông khác mà không ghi rõ nguồn http://www.univietravel.com là vi phạm bản quyền
Xem phản hồi
Gửi phản hồi